Yüce Allah buyuruyor:
Anneler çocuklarını tam iki yıl emzirirler. Bu emzirmeyi tam yaptırmak isteyenler içindir. Onların (annelerin) örf ve âdete uygun bir şekilde yiyecekleri, giyecekleri çocuğun babasına aittir. Hiç kimse gücünün yetmediği bir şeyle mükellef tutulamaz. (Bakara - 233 )
Bir aile çatısı altında yaşam boyu karşılıklı sevgi, uyum ve güven ortamında birlikte yaşamaları için Yüce Allah, erkeği ve kadını fiziksel, organik ve duygusal açıdan farklı özelliklerle yaratmış ve her birine farklı görevler vermiştir.
Madde âlemindeki bütün canlılar gibi insanlar da üreme kanununa tabi olduğundan, doğurma ve emzirme gibi görevler kadına, ailenin yiyecek, içecek ve giyecek gibi harcamalarını karşılama görevi de erkeğe verilmiştir. Ayrıca sağlık açısından çocuğun tam iki yıl emzirilmesi tavsiye edilmekle birlikte, hiç kimsenin gücü yetmediği bir şeyle yükümlü olamadığı da vurgulanmıştır.
Çekim kanunu ve atmosferi aşıp uzaya yerleşen çağın insanı, bir damla süt üretemezken,
Yüce Allah buyuruyor:
Hiç kuşkusuz sağılan hayvanlarda (ve emzikli kadınlarda) sizin için ibretler vardır. Çünkü size onların karınlarındaki fers (midede, bağırsakta sindirilmiş gıdalar) ile kan arasından, içenlerin boğazından kolayca geçen hâlis bir süt içiriyoruz. (Nahl - 66 )
İnsanlar en modern dev laboratuvarlarda bir damla süt üretemezken, sonsuz ve sınırsız kudret sahibi olan Allah, doğum yapan dişilerin (insan ve hayvan) bedenlerini derhal süt üretimi yapan doğal laboratuvarlara dönüştürüyor ve memelerinden âb-ı hayat gibi sütü çıkarıyor.
Kandaki çeşitli maddelerin ozmoz yoluyla (yarı geçirgen zarlardan geçmesi ile) süt hücrelerine taşınan ve orada çeşitli enzimlerin etkisi ile süte dönüşen maddeler, önce ince kanallarla süt haznesine ve oradan meme başının iç boşluğuna gelir.
Arı sütünden insan sütüne kadar her sütün farklı özellikleri vardır ve yeni doğan yavrular için en doğal ve en yararlı gıda tartışmasız anne sütüdür. Çünkü süt, yağ, şeker, protein, vitaminler, madensel maddeler, çeşitli enzimler ve çeşitli mineraller açısından çok zengin olduğu gibi,
Hastalıklara karşı koruyucu ve bağışıklık sistemini güçlendirici antikorlar açısından da zengindir.
Süt kardeşliğine gelince!
Yüce Allah buyuruyor:
Süt emziren anneleriniz ve süt bacılarınız (ile evlenmeniz) haram kılındı. (Nîsa - 23 )
Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor:
Soyca (evlenilmesi) haram olanlar, süt ile de haram olur. (Buhâri - Müslim - Ebû Dâvûd - Nesâî)
Bir erkeğin soyca mahremi olan annesi, anneannesi, babaannesi, kızı, torunu, kız kardeşi, yeğeni, halası ve teyzesi ile evlenmesi ebedî (süresiz) haram olduğu gibi, süt ile mahremi olan kadınlarla evlenmesi de ebedî haramdır.
İster kız ve ister erkek olsun, bir çocuk süt emme müddeti içinde öz annesinin dışında başka bir kadından süt emerse, sütünü emdiği kadın süt annesi, süt annesinden süt emen çocukların hepsi süt kardeşi, süt kardeşlerinin çocukları süt yeğeni, süt annesinin annesi süt anneannesi, süt annesinin babası süt dedesi, süt annesinin erkek kardeşi süt dayısı, süt annesinin kız kardeşi süt teyzesi, süt annesinin sütünün gelmesine (gebe kalmasına) sebep olan kocası süt babası, süt babasının annesi süt babaannesi, süt babasının babası süt dedesi, süt babasının erkek kardeşi süt amcası ve süt babasının kız kardeşi süt halası olur.
Süt bağının (kardeşliğinin) oluşması için,
Hanefî ve Mâlikî'ye göre, bir çocuk süt emme müddeti içinde bir kadının memesinden ya da sağılmış bir kaptan bir damlacık süt emse ve emdiği süt ağzından ya da burnundan midesine ulaşsa, süt bağı (kardeşliği) olur.
Şâfî ve Hanbelî’ye göre, bir çocuk süt emme müddeti içinde bir kadının memesinden farklı zamanlarda beş defa doyuncaya kadar emerse, süt bağı olur.
Süt emme müddeti kaç yaşına kadardır?
İmâm-ı Ebû Hanife'ye göre iki buçuk yıl (30 aydır). İmâm-ı Şâfî ile İmâm-ı Ebû Yusuf ve İmâm-ı Muhammed'e göre iki yıl (24 aydır). Fetva bu görüş (ictihad) üzerinedir.
Bu iki görüşe göre, bir çocuk iki ya da iki buçuk yaşından sonra bir kadından süt emerse, süt emme müddeti geçtiği için süt bağı (kardeşliği) olmaz ama bir çocuğun iki buçuk yaşından sonra süt emmesi sakıncalıdır.
Çünkü süt, kan gibi insanın bedensel yapısının bir cüz'ü (parçası) olduğundan, zorunluluk dışında ondan yararlanılması günahtır.
İki yaşından küçük çocuğa, bir kadının sütü kaşık ya da biberonla verilse ve bu süte az miktarda (yarıdan az) su karıştırılmış olsa bile, Hanefî'ye göre süt bağı olur. Hatta çocuk ağzını kapasa ve süt burnundan boğazına, midesine gitse yine süt bağı olur. Göze damlatılan süt ile süt bağı olmaz.
Ukbe İbni Hâris (r.a.) bir kadınla evlenmişti. Bir kadın gelip dedi ki: Ben Ukbe'yi de, evlendiği kadını da emzirmiştim. Bunun üzerine Ukbe derhal Medine'ye geldi ve Peygamberimize sordu?
Peygamberimiz (s.a.v.) buyurdu:
Böyle denildiğine göre, o kadınla evlilik hayatını nasıl devam ettirebilirsin? Ukbe o kadından ayrıldı ve kadın başka biriyle evlendi. (Buhâri - Tirmizî)
İleride bu tür olumsuzluklara meydan vermemek için kadınlar zorunlu kalmadıkça her çocuğu emzirmemeli ve emzirdikleri zaman da çocuğun yakınlarına durumu haber vermeli ve onlar da önemli bir yere mutlaka not etmelidir.
***
Ahmet Tomor Hocafendi
SÜT KARDEŞLİĞİ KONULU SOHBETİMİZ
Comments